W domach polskich nikt nie śpi. W wszystkich oknach błyszczy światło. Cisza; tylko co jakiś czas przeleci auto z świstem i hukiem.

Druga w nocy. Zastukały jakieś kroki. Idą… Trzech na przedzie. To szpica. W pewnym oddaleniu oddział mniejszy. Za nimi maszeruje główna siła. Ubrani po cywilnemu, co kto miał; karabin na ramieniu; są i maszynki.

W świetle latarni czerwieni się sztandar z orłem białym pośrodku.

To powstańcy. Idą śmiało, lecz cicho, jak duchy. Idą…

Na ostrzach swych bagnetów niosą wolność i przyszłość ludu polskiego na Śląsku.

Idą…


Powstaniec, R. 1, nr 20, s. 4 [dostęp: http://mbc.cyfrowemazowsze.pl/dlibra/doccontent?id=43092]

 

 

powstancy

 Żandarmeria polowa wojsk powstańczych, 1921 [Narodowe Archiwum Cyfrowe]

 

Rok 2021 Uchwałą Senatu Rzeczpospolitej Polskiej został ogłoszony

Rokiem Powstań Śląskich.

 

 

Uchwałą Sejmiku Województwa Śląskiego Rok 2021 został ustanowiony Rokiem

Stulecia Wybuchu III Powstania Śląskiego.

 

 

 

Głównym celem trzech powstańczych zrywów z lat 1919-1921 było przyłączenie Górnego Śląska do odradzającego się państwa polskiego. Pierwsze powstanie było spontanicznym zrywem ludności polskiej, odpowiedzią na masakrę górników z kopalni "Mysłowice". Nie zakończyło się ono sukcesem, ale zwróciło uwagę społeczności międzynarodowej na problem Śląska i przygotowało grunt pod kolejne powstania. Drugi zryw był odpowiedzią na akty terroru strony niemieckiej i jej dominację w strukturach administracyjnych. Głównym celem było wyparcie Policji Bezpieczeństwa z obszaru plebiscytowego i zastąpienie jej nowo utworzoną policją plebiscytową. Ostatnie powstanie było efektem niekorzystnego dla Polaków wyniku plebiscytu. Działania zbrojne Ślązaków doprowadziły do powiększenia obszaru przyznanego Polsce. Zarówno drugie, jak i trzecie powstanie zakończyły się sukcesem.

 

Nazwiska przywódców powstań Alfonsa ZgrzebniokaWojciecha Korfantego są często jedynymi kojarzonymi ze śląskimi zbrojnymi zrywami. Czasami wymienia się jeszcze Michała Grażyńskiego, Józefa Rymera czy Konstantego Wolnego, którzy znani są także z działalności społecznej i politycznej w odrodzonej Polsce.


Kategoria "Powstańcy Śląscy" w Wikipedii obejmuje biogramy 185 osób, Encyklopedia Powstań Śląskich – około 1500. A tylko w 1921 r. do walki stanęło 60 000 powstańców…

 

 

Zapomniani Bohaterowie Powstań Śląskich

 

 

Więcej o Powstaniach Śląskich:

 

 

 

Oprac. K. Drogoś, E. Piątek, A. Zielińska